Hệ thống chống trượt hay hệ thống kiểm soát lực kéo, kiểm soát độ bám đường TCS/ASR/TRC giúp ngăn chặn trượt bánh xe hoặc xoay vòng tại chỗ khi lái xe trên mặt đường trơn trượt. Vậy hệ thống kiểm soát lực kéo là gì? Hoạt động như thế nào? Hãy cùng PowerSteam tìm hiểu qua bài viết sau đây.
Hệ thống kiểm soát lực kéo ASR là gì?
Hệ thống ASR trên ô tô là viết tắt của “Anti-Slip Regulation” hay còn gọi là “Traction Control System” (TCS). Đây là một hệ thống an toàn được trang bị trên các xe ô tô hiện đại nhằm ngăn chặn bánh xe bị trượt khi xe tăng tốc đột ngột hoặc di chuyển trên các bề mặt trơn trượt như đường ướt, băng tuyết hay cát.
Chức năng của hệ thống TCS/ASR/TRC
Ngăn chặn trượt bánh xe khi tăng tốc
- Chức năng chính của TCS/ASR/TRC là ngăn chặn bánh xe bị trượt khi xe tăng tốc đột ngột. Khi phát hiện bánh xe bắt đầu quay nhanh hơn so với tốc độ thực tế cần thiết, hệ thống sẽ can thiệp để giảm nguy cơ trượt.
Tăng cường độ bám đường
- Hệ thống kiểm soát lực kéo tối ưu hóa độ bám của bánh xe với mặt đường bằng cách tự động điều chỉnh công suất động cơ hoặc áp dụng phanh từng bánh. Điều này giúp xe duy trì lực kéo tối đa trong mọi tình huống, giúp cải thiện khả năng lái xe trong điều kiện khó khăn.
Cải thiện khả năng điều khiển xe
- Nhờ việc ngăn chặn trượt bánh và duy trì độ bám đường, hệ thống TCS/ASR/TRC giúp tài xế điều khiển xe dễ dàng và an toàn hơn, đặc biệt khi vào cua hoặc lái xe trên các đoạn đường có độ bám kém.
Hỗ trợ khi khởi động và leo dốc
- TCS/ASR/TRC còn hỗ trợ khi xe khởi động từ điểm đứng yên hoặc khi leo dốc, nơi bánh xe dễ mất lực kéo. Hệ thống này giúp xe không bị quay bánh tại chỗ và tránh việc bánh xe bị trượt.
Tăng cường hiệu suất phanh và phối hợp với hệ thống ABS
- Hệ thống này hoạt động phối hợp với hệ thống phanh ABS, đảm bảo cả khi phanh và khi tăng tốc, xe vẫn có độ bám tối ưu, tránh mất kiểm soát. Khi xe đang phanh gấp và hệ thống ABS hoạt động, TCS có thể đảm bảo rằng các bánh xe không bị mất lực kéo khi giảm tốc.
Cơ chế hoạt động của hệ thống TCS/ASR/TRC
Cảm biến tốc độ bánh xe
- Cảm biến tốc độ bánh xe (cũng được sử dụng trong hệ thống phanh ABS) được lắp trên mỗi bánh xe để theo dõi tốc độ quay của từng bánh. Khi phát hiện một bánh xe quay nhanh hơn các bánh còn lại (dấu hiệu bánh bị trượt), cảm biến này sẽ gửi tín hiệu đến bộ điều khiển trung tâm (ECU).
Phân tích từ ECU
- Bộ điều khiển trung tâm (ECU) sẽ nhận tín hiệu từ các cảm biến tốc độ bánh xe và so sánh tốc độ quay của từng bánh. Nếu phát hiện một bánh xe quay nhanh hơn so với các bánh khác, điều đó có nghĩa là bánh xe đã mất lực kéo và đang bị trượt.
Giảm công suất động cơ
- ECU có thể can thiệp vào động cơ bằng cách giảm công suất. Điều này được thực hiện bằng cách giảm lượng nhiên liệu cung cấp vào động cơ hoặc điều chỉnh hệ thống đánh lửa, giảm công suất động cơ truyền tới bánh xe.
Tích hợp với hệ thống ABS
- Hệ thống TCS/ASR/TRC thường hoạt động kết hợp với hệ thống phanh chống bó cứng (ABS). Trong khi ABS giúp ngăn bánh xe bị khóa khi phanh gấp, TCS giúp ngăn bánh xe bị trượt khi tăng tốc.
Phản hồi liên tục và điều chỉnh tức thì
- Quá trình điều chỉnh công suất động cơ và áp dụng phanh diễn ra liên tục và tự động, giúp xe duy trì độ bám tốt nhất ngay khi có sự thay đổi về điều kiện đường sá. Các cảm biến liên tục gửi tín hiệu về ECU để thực hiện các điều chỉnh tức thời.
Mối quan hệ giữa ABS với ASR
Hệ thống ABS (Anti-lock Braking System – Hệ thống chống bó cứng phanh) và ASR (Anti-Slip Regulation – Hệ thống kiểm soát lực kéo) có một mối quan hệ rất mật thiết và thường hoạt động bổ trợ lẫn nhau để tối ưu hóa khả năng kiểm soát và an toàn của xe trong quá trình vận hành. Dưới đây là chi tiết về mối quan hệ giữa ABS và ASR:
Chung mục tiêu về an toàn và kiểm soát
Cả ABS và ASR đều có cùng mục tiêu chính là tăng cường độ bám đường và duy trì khả năng kiểm soát xe trong các tình huống khó khăn:
- ABS giúp ngăn bánh xe bị khóa khi phanh gấp, từ đó duy trì khả năng điều khiển xe và tránh hiện tượng trượt.
- ASR giúp ngăn chặn hiện tượng trượt bánh khi xe tăng tốc, đặc biệt trên các bề mặt trơn trượt hoặc khi điều kiện đường xá không tốt.
- Như vậy, ABS hoạt động khi phanh, còn ASR hoạt động khi tăng tốc, nhưng cả hai hệ thống đều có vai trò trong việc đảm bảo bánh xe luôn duy trì độ bám tối ưu với mặt đường.
Sử dụng chung các cảm biến
Cả ABS và ASR đều sử dụng cảm biến tốc độ bánh xe để theo dõi tốc độ quay của từng bánh. Hệ thống cảm biến này giúp phát hiện sự khác biệt về tốc độ giữa các bánh, từ đó:
- ABS sẽ can thiệp nếu phát hiện bánh xe đang có nguy cơ bị khóa cứng khi phanh.
- ASR sẽ can thiệp nếu phát hiện bánh xe bị trượt khi tăng tốc.
- Nhờ sử dụng chung các cảm biến, hai hệ thống này có thể liên tục giám sát và kiểm soát tình trạng của xe một cách hiệu quả, không chỉ khi phanh mà còn khi tăng tốc.
Hoạt động bổ trợ lẫn nhau
- Khi phanh gấp: ABS can thiệp để đảm bảo các bánh xe không bị khóa cứng, giúp tài xế giữ khả năng điều khiển hướng đi của xe. Trong trường hợp phanh gấp trên bề mặt trơn, ASR cũng có thể hỗ trợ bằng cách điều chỉnh công suất động cơ nếu có sự trượt bánh xảy ra khi xe cố gắng giảm tốc.
- Khi tăng tốc trên bề mặt trơn: ASR sẽ hoạt động để ngăn chặn hiện tượng bánh xe bị trượt. Nếu trong quá trình tăng tốc, tài xế đột ngột phanh, ABS sẽ lập tức can thiệp để đảm bảo phanh được hiệu quả mà không bị khóa bánh.
Tích hợp vào hệ thống ổn định điện tử (ESC)
- Cả ABS và ASR thường được tích hợp vào hệ thống ổn định điện tử (ESC – Electronic Stability Control), một hệ thống phức tạp hơn giúp tăng cường sự ổn định và an toàn khi xe di chuyển.
- Trong hệ thống ESC, ABS kiểm soát bánh xe khi phanh, trong khi ASR kiểm soát bánh xe khi tăng tốc, giúp đảm bảo rằng xe không mất độ bám và luôn duy trì độ ổn định cao.
Phương thức hoạt động
- ABS: Khi phanh, nếu một hoặc nhiều bánh xe có nguy cơ bị khóa, ABS sẽ liên tục điều chỉnh áp lực phanh (bằng cách giảm và tăng áp lực phanh một cách nhanh chóng) để đảm bảo bánh xe vẫn quay mà không bị khóa cứng.
- ASR: Khi xe tăng tốc, nếu phát hiện một bánh xe bắt đầu quay nhanh hơn so với các bánh khác (dấu hiệu trượt), hệ thống ASR sẽ giảm công suất động cơ hoặc áp dụng phanh cho bánh xe đó để khôi phục độ bám.
Trên đây là những thông tin liên quan đến hệ thống kiểm soát lực kéo TCS/ASR/TRC. PowerSteam hy vọng rằng bài viết này phần nào giúp bạn hiểu rõ hơn về hệ thống chống trượt ASR là gì? Chức năng và vai trò của nó trong ngành công nghiệp ô tô hiện nay.
Xem thêm:
